Een techneut is hij van oorsprong niet. Toch runt John Quist met succes een van de grootste technisch dienstverleners in Nederland. ‘Zijn’ Unica groeide in coronajaar 2020 tot meer dan 3.000 medewerkers en schoot qua omzet voor het eerst ruim door de half miljard euro. Tijd voor een goed gesprek over groei, prescriptive onderhoud, rolmodellen en… pizza’s.
Fotografie: Alek.
Wie is John Quist?
“Ik ben geboren in 1960 in Hoogerheide, getrouwd en vader van drie jongvolwassen kinderen. Na mijn studietijd heb ik jarenlang in telecom gewerkt, waaronder zeven jaar in Ierland. In 2014 ben ik overgestapt naar de installatiebranche, die ik voorheen helemaal niet kende.”
Hoe technisch bent u?
“Niet echt, al houd ik wel van klussen. Ontwerp en architectuur vind ik heel leuk; voor mijn schoonouders heb ik een keer een verbouwing getekend. Maar de uitvoering kan ik beter aan specialisten overlaten.”
En als er thuis een stop doorslaat?
“Dat lukt nog, al vind ik elektriciteit enger dan het bouwkundige. Wat ik het mooist vind, is om techniek samen te brengen met commercie, en om daarbinnen niet te denken in hiërarchie maar in cirkels. Dus niet account en sales bovenin en uitvoering onderin, maar als een loop. Onze monteurs zijn onze beste verkopers. Zij hebben enorm veel kennis en praktische ideeën; zij kunnen je bedrijf maken of breken.”
Onze monteurs zijn onze beste verkopers; zij kunnen je bedrijf maken of breken.
Wat is uw ‘elevator pitch’ voor Unica?
“Dat zijn er twee. De eerste: ‘Wij doen op technisch gebied alles – behalve de stenen’. De tweede, eigenlijk net zo kort: ‘Wij geven gebouwen hun functie, in alle facetten’.”
Hoe is het bedrijf opgebouwd?
“We hebben negen clusters met in totaal 35 bedrijven met onderling aanvullende expertise. Dat klinkt breed, maar feitelijk werken we juist heel gefocust: uitsluitend in Nederland, alleen in de gebouwde omgeving en alleen in de segmenten utiliteit en industrie, dus niet in wonen en infra.”
Onder uw leiding is Unica vrij actief op overnamepad. Wat is het doel?
“Binnen de context van ‘functie geven aan gebouwen’ willen we steeds verder verbreden en verdiepen. Zo breiden we onze expertise uit – recent bijvoorbeeld ook met passieve fire safety – en vullen we geografische witte vlekken in. Industry en Energy Solutions zijn focusgebieden waarop we ook verder willen uitbreiden. Ik verwacht dat we voor de kerst nog wel een mededeling kunnen doen.”
Wat betekent Unica voor Nederland?
“Allereerst werkgelegenheid. Er zijn in Nederland niet veel bedrijven met 3.000+ medewerkers – hooguit een paar honderd. Daarnaast spelen we een belangrijke rol in de verduurzaming: de gebouwde omgeving waarin wij werken is verantwoordelijk voor 40% van de CO2-uitstoot, dus dan kun je een verschil maken. We proberen met Unica Energy Solutions de integrale gedachte gestalte te geven en gaan bijvoorbeeld de stad Rotterdam helpen bij de verduurzaming. Er gebeuren mooie dingen. Maar het gaat me nog niet snel genoeg.”
U bent ongeduldig?
“Ja. Kijk naar de jongste klimaatberichten. De noodklok mag nog wel wat harder geluid.”
Politieke ambities klinken er toch genoeg; denk aan ‘in 2030 van het gas af’…
“Zulke kreten zijn zeker nuttig om dingen in de week te leggen, maar het zijn misschien meer ambities dan realistische doelen. Nuttiger is de vraag: wat kunnen we daadwerkelijk doen, waar en wanneer?”
Kan de sector zélf een lange-termijn ‘Grand Plan’ presenteren voor de grote maatschappelijke uitdagingen?
“We hebben daar zeker de kennis voor en kunnen die ook op het juiste niveau in Den Haag neerleggen. Of er vervolgens iets mee gebeurt, is een tweede. In een democratisch systeem met elke vier jaar verkiezingen blijft sturen op de langere termijn lastig.”
Ik verbaas me soms over de focus op de grootste projecten. Het draait om langjarige relaties met klanten.
Wat zijn projecten van uw club waar u extra trots op bent?
“Ik verbaas me soms over de focus op projecten – over ‘groot-groter-grootst’. Meer dan om projecten draait ons werk om langjarige relaties met klanten, inclusief beheer en onderhoud. Maar ik snap de neiging wel – projecten zijn immers zo heerlijk aanwijsbaar. Dus om je toch een antwoord te geven: het Conradhuis van de HvA Amstelcampus, omdat daarin een groot aantal van onze clusters nauw samenwerken.”
Over onderhoud: dan zult u blij zijn met jullie recente onderhoudscontract met het Rijksvastgoedbedrijf van Defensie. Hoe belangrijk is dat?
“Enorm belangrijk. Dat gaat om tientallen miljoenen euro’s omzet per jaar en om veel innovatie. Want onderhoud lijkt weliswaar niet sexy, maar is enorm in beweging. Correctief onderhoud zoals vroeger verandert dankzij sensors en data-analyse in preventief en predictief of prescriptief onderhoud.”
Komt dat uit jullie Innovation Center?
“Ja, onder meer. We doen daar heel veel onderzoek en ontwikkeling rond building intelligence en data analytics. Ook kijken we hoe je via data uit andere bronnen, zoals kaartverkoop en zaalbezetting, de klimatisering in bioscoopzalen of de bezetting van collegezalen kunt optimaliseren. Dan kun efficiënter omgaan met de beschikbare ruimten en bijvoorbeeld de inzet van schoonmakers.”
Bij mijn aantreden verdiende de sector nagenoeg niets en was er helemaal geen ruimte voor innovatie.
Over klimaatbeheersing gesproken: voelen jullie de uitdaging om een oplossing ontwikkelen voor gezonde en coronaveilige ventilatie waar zo veel over te doen is?
“Dat hebben we gedaan: we hebben het platform Building Insight Air ontwikkeld, een solution in a box met sensoren die de luchtkwaliteit in verpleeghuizen en scholen meten en via long range telecom doorgeven aan een analysecomputer. Facility managers kunnen daarmee via een app realtime de luchtkwaliteit monitoren. Er was subsidie beschikbaar voor onder meer scholen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Doordat het platform echter op twee kleine technische details niet paste in het Bouwbesluit, bleven de subsidieaanvragen hangen. Dan sterft zoiets alsnog in schoonheid. Overigens is er daarnaast ook veel terughoudendheid om luchtkwaliteit expliciet zichtbaar te maken, vanwege mogelijke aansprakelijkheid en consequenties.”
Was het daarmee weggegooid geld?
“Deels; we hebben het concept wel elders kunnen gebruiken. Overigens ben ik al lang blij dat we dit soort dingen kunnen doen. Bij mijn aantreden verdienden we in de sector nagenoeg niets en was er helemaal geen ruimte voor innovatie. Nu is dat wel beter.”
Als je technici wilt meenemen in veranderingen is goede timing cruciaal. Kleine stapjes –de ‘Boebka-strategie’.
Wat viel u bij uw aantreden nog meer op?
“De weerstand tegen verandering – terwijl in telecom verandering juist de belangrijkste constante was. Als je technici wilt meenemen in veranderingen is goede timing cruciaal. Kleine stapjes – de ‘Boebka-strategie’, naar de beroemde polsstokhoogspringer. Die verbrak in zijn carrière maar liefst 35 keer zijn eigen wereldrecord door de lat telkens 1 centimeter hoger te leggen.”
Waar zit de kracht van de sector?
“Kennis en passie. De meeste mensen zijn enorm gepassioneerd voor techniek.”
Wat is uw mantra?
“De gewone dingen ongewoon goed doen. We doen bij Unica elke dag duizenden vrij gewone dingen; we werken niet aan een Marsmissie ofzo. Maar als we al die dingen ongewoon goed doen, maken we elkaars leven én dat van onze klanten elke dag makkelijker.”
Wat is uw leiderschapsstijl?
“Vertrouwen geven, positief leiderschap. Focussen op wat goed gaat, dan gaan ook de mindere dingen vanzelf beter. Sommigen vinden dat naïef, maar ik geloof er heilig in.”
Grootste uitdaging wordt de omslag van klassiek naar IT-gestuurd werken. Zonder de core te verliezen.
Wat ziet u als de grote uitdagingen voor de technieksector?
“Het maken van de omslag van klassiek naar IT-gestuurd werken zonder daarbij de core te verliezen. Dat begint bij kennis en inzicht verzamelen over wat dat inhoudt. Als je blijft geloven dat dingen over tien jaar nog net zo gaan als nu, denk ik dat het wel eens eindig kan zijn.”
En het vinden van personeel?
“Ook, maar het lukt ons nog steeds om jaarlijks vierhonderd tot vijfhonderd nieuwe mensen te vinden. We doen dat onder meer met gerichte deep searches: op basis van data gericht zoeken in regio’s waar we mensen nodig hebben. Het helpt dat Unica wordt gezien als een winning team, dat je bij ons veel kanten op kunt en dat we zinvol werk bieden – voor veiligheid, gezondheid en duurzaamheid. Met name jongeren vinden dat heel belangrijk.”
Welke post-corona veranderingen voorziet u?
“Een van de grote vraagtekens is de ontwikkeling van thuiswerken en kantoorgebruik. Mocht er minder nieuwbouw komen, dan heeft dat voor ons overigens beperkt effect, doordat nieuwbouw een relatief steeds kleiner deel van de business is. Bovendien brengt ander gebruik van kantoorgebouwen ook nieuw ander werk. Meer flexunits betekent bijvoorbeeld ook meer systemen voor access control, beveiliging en individualisering van werkplekken.”
Het enige wat je bij een probleem kunt doen is pizza’s laten aanrukken, de koppen bij elkaar steken en een oplossing verzinnen.
Wanneer hebt u voor het laatst van werk wakker gelegen, en waarvan?
“Ik lig nooit wakker van werk. Dat betekent niet dat er hier nooit iets mis gaat, maar erover wakker liggen lost niets op. Het enige wat je dan kunt doen is pizza’s laten aanrukken, de koppen bij elkaar steken en een oplossing verzinnen.”
Wanneer heeft u voor ’t laatst pizza gegeten?
“Vorige week. Maar dat was gewoon privé.”
Wat verwacht u de komende tijd van Techniek Nederland?
“De naamsverandering vind ik heel goed, daarmee hebben ze als boegbeeld van de sector nog meer profiel gekregen. En hoe ze vanaf het begin van de coronacrisis hebben opgetreden was echt fantastisch. Nu is het belangrijk dat ze de sector helpen om die draai te maken naar IT-gestuurd werken. Dat wordt de komende tien jaar cruciaal.”
Toen ik overstapte naar Unica kreeg ik nog een appje van een kennis: Waar is het misgegaan in je carrière?
Wat voor boodschap hebt u voor jongeren die voor hun beroepskeuze staan?
“Denk eens aan techniek! Wat we hier doen, is één grote snoepwinkel. Het belang van techniek wordt steeds groter en de opportunities zijn enorm. Vroeger wilde iedereen bij een bank werken, of bij Shell of Unilever; als je naar een installatiebedrijf ging, moest je het wel érg bont gemaakt hebben. Toen ik overstapte naar Unica kreeg ik nog een appje van een kennis: Waar is het misgegaan in je carrière? Inmiddels is dat beeld écht wezenlijk veranderd.”
Wat heeft de sector nodig, liever vandaag dan morgen?
“Aansprekende helden, rolmodellen. Dan denk ik aan iemand als Aukje Kuypers van Kuijpers: vrouw aan de top, mooi bedrijf, hoe zij aan de weg timmert… Haar zie ik wel als zo’n rolmodel.”
Welke bekende persoon zou u graag nog eens willen spreken, en wat zou u dan vragen?
“Harry Mulisch. Ik heb ooit in een boekwinkel in Rotterdam mijn exemplaar van ‘De ontdekking van de hemel’ door hem laten signeren. Ik ben toen vergeten te vragen waarom hij de hoofdpersoon Quist heeft genoemd. Nu kan dat niet meer. Dat vind ik eigenlijk donders jammer.”
Profiel
John Quist (1960) is sinds 2014 CEO van Unica. Voordat hij in die functie actief werd, was Quist vijf jaar Managing Director bij VolkerWessels Telecom. Daarvoor had hij directieposities bij KPN en Eircom. Quist studeerde econometrie aan de Universiteit Groningen, marketing aan de Universiteit van Tilburg en productinnovatie aan Harvard University. Hij is tevens commissaris bij Lely en lid van de Raad van Advies van Alliander Corporate Ventures. John Quist is getrouwd en heeft drie jongvolwassen kinderen.
Werkuren per week: ‘Geen idee; ik heb lang geleden geleerd om geen grens te trekken tussen privé en werk.’
Blijft fit door: ‘Fitness, wielrennen, wekelijks tennissen en bewust eten. Mijn fitbit houdt me in de gaten – ik hou van sensors en cijfertjes.’
Ontspant met: ‘Ik was altijd een grote lezer, een veelvraat – ‘Honderd jaar eenzaamheid’ van Gabriel Garcia Marquez is een favoriet – maar daar kan ik op dit moment de rust niet zo voor vinden.’
Favoriet tv-programma: ‘Game of Thrones op advies van mijn kinderen, op Netflix The Bridge, de Nordic crimi’s zoals Sandham Murders… Bingewatchen kan heel ontspannend zijn.’
Zet de tv uit voor: ‘Nieuws, dat haal ik liever online. Ik erger me aan het uitvergroten van negatief nieuws en weglaten van positief nieuws.’
Favoriete podcast: ‘Geen. Ik praat liever in het echt met mensen, binnen en buiten de sector.’
Levenswijsheid: ‘Focus op dingen die goed gaan, geef mensen vertrouwen.’
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!
